Mindfulness en gezondheid

Zout, kalium en bloeddruk

Dr. Stephen Phinney geeft in zijn voordracht "Dr. Stephen Phinney - 'Optimising Weight and Health with an LCHF Diet' - Part 1" aan dat iemand die weinig koolhydraten eet en in "nutritional ketosis" is meer zout moet eten omdat de nieren in die toestand meer zout gaan uitscheiden. Om tekorten te voorkomen moet daarom zout aangevuld worden. Dit wordt ook aangegeven in het artikel "5 Most Common Low-Carb Mistakes (And How to Avoid Them)" en in het artikel van Dr. Colin Champ "Salt: Collateral Damage in the War on Fat"
Dr. Stephen Phinney vermeldt in zijn voordracht ook een studie gepubliceerd in 2014 door professor Martin O’Donnell en anderen "Urinary Sodium and Potassium Excretion, Mortality, and Cardiovascular Events" waarin een groot aantal mensen (101.945) gemiddeld 3.7 jaar gevolgd werden en waarbij via de analyse van de urine werd geschat wat de natrium en kalium inname was. Uit die studie kwam naar voren dat mensen die weinig natrium binnen kregen een verhoogde kans op hart- en vaatziekten hadden en dat dit ook het resultaat was voor mensen die te veel natrium binnen kregen. Zie ook "Salt consumption has a sweet spot: Too little and too much are both harmful, researchers find".
In this study in which sodium intake was estimated on the basis of measured urinary excretion, an estimated sodium intake between 3 g per day and 6 g per day was associated with a lower risk of death and cardiovascular events than was either a higher or lower estimated level of intake. As compared with an estimated potassium excretion that was less than 1.50 g per day, higher potassium excretion was associated with a lower risk of death and cardiovascular events.

Professor Martin O’Donnell en anderen, zie "Urinary Sodium and Potassium Excretion, Mortality, and Cardiovascular Events"
De hoeveelheden die in bovenstaand citaat genoemd worden zijn voor natrium en kalium.
3 gram natrium zit in 7.5 gram (3 * 2.5) keukenzout omdat keukenzout ook een chloride-ion bevat wat bijdraagt aan het gewicht van keukenzout. Het interval wat geadviseerd wordt voor de natriumconsumptie (tussen de 3 en 6 gram natrium per dag) is omgerekend 7.5 tot 15 gram keukenzout per dag.
By contrast, the association between a low estimated sodium excretion and increased risk, which was seen among both patients with hypertension and those without hypertension, was unaffected by adjustment for blood pressure, suggesting that mechanisms other than blood-pressure effects may play a role.

Professor Martin O’Donnell en anderen in "Urinary Sodium and Potassium Excretion, Mortality, and Cardiovascular Events"
Het verhoogd risico bij lage natrium consumptie was volgens het bovenstaande citaat niet omdat deze mensen een verhoogde bloeddruk hadden. Daarnaast zou je kunnen afleiden uit de natriumuitscheiding dat deze mensen niet veel bewerkte voedingsmiddelen met veel zout erin aten want anders zouden ze meer zout uit moeten scheiden.
Current guidelines, which recommend a maximum sodium intake of 1.5 to 2.4 g per day, are based on evidence from largely short-term clinical trials showing that reducing sodium intake from a moderate to a low level results in modest reductions in blood pressure. The projected benefits of low sodium intake with respect to cardiovascular disease are derived from models of data from these blood-pressure trials that assume a linear relationship between sodium intake and blood pressure and between blood pressure and cardio vascular events. Implicit in these guidelines is the assumption that there is no unsafe lower limit of sodium intake. However, sodium is known to play a critical role in normal human physiology, and activation of the renin–angiotensin-aldosterone system occurs when sodium in take falls below approximately 3.0 g per day.

Professor Martin O’Donnell en anderen in "Urinary Sodium and Potassium Excretion, Mortality, and Cardiovascular Events"
De reductie van de natriuminname is volgens Martin O’Donnell bedoelt om de bloeddruk te verlagen maar loopt daarmee het risico op het activeren van een hormonaal systeem dat de kans op hart- en vaatproblemen kan vergroten. Misschien is het daarom beter om naar andere betere manieren te kijken om de bloeddruk te verlagen dan om de natriuminname te verlagen en daarmee het "renin–angiotensin-aldosterone system" te activeren. Hierbij speelt ook dat bij lagere consumptie van natrium het triglyceridengehalte in het bloed omhoog kan gaan en het triglyceridengehalte in het bloed is gerelateerd aan vaatproblemen vanwege de vorming van "small dense LDL", zie voor informatie "To Protect Your Heart, Your Sodium to Potassium Ratio Is More Important Than Your Overall Salt Intake" waarin Dr. Mercola een studie bespreekt waaruit dit bleek. Dit heeft er wellicht mee te maken dat een lagere natriuminname een toename in de insuline-resistentie kan veroorzaken, zie "Salt: Collateral Damage in the War on Fat" een artikel van Dr. Colin Champ.
De conclusie van professor Martin O’Donnell is dat het huidige advies voor de inname van zout in het algemeen te laag is.
In fact, the lead author of the second report, Martin O'Donnell, suggests that what is now generally recommended as a healthy daily ceiling for salt consumption appears to be set too low.

"Low sodium intake does reduce blood pressure modestly, compared to moderate (or average) intake, but low sodium intake also has other effects, including adverse elevations of certain hormones that are associated with an increase in risk of death and cardiovascular diseases. The key question is whether these competing physiologic effects result in net clinical benefit or not," says O'Donnell, an associate clinical professor at McMaster University and National University of Ireland Galway.

zie "Salt consumption has a sweet spot: Too little and too much are both harmful, researchers find"
Zie ook het artikel "Sodium Intake Recommendations: A Subject that Needs to be Reconsidered" waarin professor Patricio Lopez-Jaramillo dit ook aangeeft.
we agree that the current evidence argues against the reduction of dietary sodium as an isolated public health recommendation and that an alternative approach of recommending high quality, potassium rich diets, might achieve greater health benefits, including blood-pressure reduction, than aggressive sodium reduction alone

Professor Patricio Lopez-Jaramillo en anderen in "Sodium Intake Recommendations: A Subject that Needs to be Reconsidered"
Professor Patricio Lopez-Jaramillo geeft in bovenstaande citaat aan dat het waarschijnlijk beter is voor de gezondheid om de kalium-inname te verhogen via een gezond voedingspatroon (bijvoorbeeld via groenten) dan om de natrium-inname te verlagen. Uit de studie bleek dat een hogere uitscheiding van kalium (meer dan 1.5 gram kalium per dag - dit is ongeveer 3 gram kaliumchloride) geassocieerd was met een lager risico op hart- en vaatziekten en overlijden.
Mensen die veel bewerkte voedingsmiddelen eten zullen waarschijnlijk wel voldoende zout (NatriumChloride, NaCl) binnen krijgen omdat aan bewerkte voedingsmiddelen relatief veel zout toegevoegd wordt. In die situatie kan het belangrijk zijn om voldoende kalium binnen te krijgen omdat de kalium-natrium-verhouding belangrijk is. Zie "To Protect Your Heart, Your Sodium to Potassium Ratio Is More Important Than Your Overall Salt Intake". Daarnaast is het in die situatie ook belangrijk om de consumptie van bewerkte voedingsmiddelen te beperken omdat die vaak veel suiker en andere koolhydraten en kunstmatige toevoegingen bevatten waardoor o.a. het triglyceridengehalte in het bloed verhoogd kan zijn.
Kalium tekorten worden o.a. geassocieerd met "brain fog", zie "Brain Fog and a Potassium Deficiency".
Indien er veel suiker en koolhydraten geconsumeerd worden kan de verhoogde insuline ervoor zorgen dan de nieren meer vasthouden aan natrium en meer kalium gaan uitscheiden zodat dit in een tekort aan kalium kan resulteren en ook de kalium-natrium-verhouding negatief kan beïnvloeden. Zie de voordracht van Dr. Stephen Phinney "Dr. Stephen Phinney - 'Optimising Weight and Health with an LCHF Diet' - Part 1" waarin hij aangeeft dat meer kalium uitgescheiden wordt door de nieren als je meer vasthoudt aan natrium. Hij geeft verder ook aan dat kalium nodig is voor neurologische functies en voor de spieren en als je te weinig kalium hebt je problemen kan krijgen met je spieren en hartritmestoornissen kan krijgen.
Zie ook het artikel van Dr. James DiNicolantonio en Dr. Sean Lucan "The wrong white crystals: not salt but sugar as aetiological in hypertension and cardiometabolic disease" waarin ook aangegeven wordt dat een hogere consumptie van suikers en verfijnde koolhydraten kunnen leiden tot een hogere bloeddruk en een grotere kans op hart- en vaatproblemen.
Als je echter geen bewerkte voedingsmiddelen eet en zelf weinig zout aan het eten toevoegt kan bovenstaand onderzoeksresultaat omtrent natrium belangrijk zijn.
Voor mensen die een voedingspatroon met weinig koolhydraten eten en die daardoor meer natrium gaan uitscheiden en daarbij ook geen bewerkte voedingsmiddelen eten (wat waarschijnlijk is) kan bovenstaand onderzoeksresultaat nog belangrijker zijn, zie '"Keto-flu" and Sufficient Intake of Electrolytes' waarin naast natrium en kalium ook magnesium besproken wordt.
Zie voor meer informatie ook de blogpost "The Sodium Story" uit 2013 van Dr. Robert Heaney, professor emeritus op zijn website waarin hij ingaat op natrium en kalium en de hormonale effecten die op kunnen treden als er te weinig natrium in het lichaam aanwezig is. Ook bevat deze pagina een video waarin hij ingaat op natrium.
Zie ook het artikel van Gary Taubes in the New York Times: "Salt, We Misjudged You", het artikel "The Salt Myth – How Much Sodium Should You Eat Per Day?" en het uitgebreide artikel van Dr. Colin Champ "Salt: Collateral Damage in the War on Fat". Hierin geeft Colin Champ verwijzend naar onderzoeken aan dat een voedingspatroon met weinig zout tot insuline-resistentie en stress kan leiden.
Not only do increased carbohydrates in the diet cause elevated levels of insulin and sodium retention, but studies show that low-salt diets actually inhibit the ability of insulin to lower our blood glucose and can actually lead to insulin resistance.

While decreased salt intake has been shown to raise serum glucose levels, it has also been shown to activate our sympathetic nervous system (the fight or flight response), which of course will raise levels of chronic stress.

Dr. Colin Champ in "Salt: Collateral Damage in the War on Fat"
Zie ook het interview met Michael Alderman MD, professor Emeritus, gespecialiseerd in hoge bloeddruk en gerelateerde hart- en vaatproblemen, uit 2012 "Einstein On: Salt, Dr. Michael Alderman" waarin hij o.a. ook aangeeft dat te weinig zout kan leiden tot meer stress en insuline-resistentie.
Zie ook de artikelen van Dr. Mercola "To Protect Your Heart, Your Sodium to Potassium Ratio Is More Important Than Your Overall Salt Intake", "Why High Salt Consumption Alone Will Not Increase Your Heart Disease Risk" en "Add Salt to Your Food Daily - Despite What Your Doctor Says".
In het eerste artikel gaat Dr. Mercola ook in op bovenstaande en andere studies.
In het tweede artikel gaat Dr. Mercola ook uitgebreid in op waarom het lichaam natrium en kalium nodig heeft. In het laatste artikel geeft hij aan dat het minder consumeren van suiker en andere koolhydraten ook de bloeddruk kan verlagen.
Sugar and refined carbohydrates raise your insulin levels, which in turn raise your blood pressure and promote storage of body fat, obesity, diabetes and heart disease. The reason fructose does this more than any other sugar is that your body produces uric acid as a byproduct of fructose metabolism, and increased uric acid levels drive up blood pressure.

Dr. Mercola, zie "Add Salt to Your Food Daily - Despite What Your Doctor Says"
Zie ook zijn artikel "Study Suggests Sugar Is Worse Than Salt for Blood Pressure", waarin ook een video opgenomen is waarin hij uitlegt wat hoge bloeddruk is. Ook geeft hij in dit artikel nog iets uitgebreider aan waarom de consumptie van suiker en koolhydraten de bloeddruk kan verhogen en reikt hij een groot aantal suggesties voor het verlagen van de bloeddruk aan, zoals:
  • Weinig suiker en koolhydraten consumeren
  • Stress-reductie
  • Verbeteren van de kalium-natrium-verhouding
  • Vitaminen C, D en E
  • Olijfblad extract
  • De darmflora in balans brengen

Zie ook "High Blood Pressure Related Deaths Are Way Up: CDC" waarin ook aangegeven wordt dat voldoende beweging en sporten en voldoende nachtrust kunnen helpen om de bloeddruk te verlagen.
Dr. Mercola raadt in zijn artikelen overigens het gebruik van natuurlijk zout, zoals Himalaya zout aan.
In het artikel "To Protect Your Heart, Your Sodium to Potassium Ratio Is More Important Than Your Overall Salt Intake" geeft Dr. Mercola ook aan dat zout en kalium nodig zijn in de hersenen. Hij geeft aan dat het betrokken is bij:
Increasing the glial cells in your brain, which are responsible for creative thinking and long-term planning. Both sodium and chloride are also necessary for the firing of neurons

Helping your brain communicate with your muscles, so that you can move on demand via sodium-potassium ion exchange

Dr. Mercola, zie "To Protect Your Heart, Your Sodium to Potassium Ratio Is More Important Than Your Overall Salt Intake"
Symptomen die bij een kalium-tekort (hypokaliëmie) kunnen optreden zijn o.a.:
  • Hoge bloeddruk
  • Hartritmestoornissen
  • Spierzwakte en spierkrampen
  • Constipatie
  • Dorst
  • Oedeem

Zie "To Protect Your Heart, Your Sodium to Potassium Ratio Is More Important Than Your Overall Salt Intake"

Kalium-tekort wordt ook in verband gebracht met mentale lethargie, depressie, stemmingswisselingen, angst, geïrriteerdheid, verwarring, hallucinaties, psychose etc., zie "The Psychological Effects of Low Potassium".
Symptomen die bij een natrium-tekort (hyponatremia) kunnen optreden zijn o.a.:
  • Nervositeit en geïrriteerdheid
  • Spierzwakte en spierkrampen
  • Weinig energie
  • Vermoeidheid
  • Incontinentie
  • Misselijkheid en overgeven
  • Hoofdpijn
  • Verwarring
  • Hallucinaties
  • bewusteloosheid
  • Coma

Zie "Add Salt to Your Food Daily - Despite What Your Doctor Says"
Dr. Stephen Phinney geeft in zijn voordracht "nutritional ketosis" zie "Dr. Stephen Phinney - 'Optimising Weight and Health with an LCHF Diet' - Part 1" verder ook aan om te letten op magnesium zodat hier ook geen tekorten in ontstaan.
Het lijkt er op dat zout en vet de schuld krijgen van problemen die veroorzaakt worden door een te grote consumptie van suiker en koolhydraten.
Wellicht is het zo dat zout en vet bij een voedingspatroon met weinig suiker en koolhydraten veel minder snel tot problemen kunnen leiden.

Links


<-- Ketonen      Vetten -->